Mantar Hastalıkları
Mantar hastalıkları, en sık görülen deri hastalıkları arasında yer almaktadır. Tüm deri yüzeylerinde, saçlı deri, tırnak, ağız içi ve kadınlarda vajina bölgesini tutabilir. Genelde derin dokulara ilerlemez; ancak bağışıklık direncini bozan hastalıklarda bazı mantar tipleri daha derinlere inebilir veya sistemik dolaşıma da geçebilir. Mantarlar, insandan, hayvandan veya doğadan bulaşabilir. Yerleştiği bölgeye ve mantarın tipine göre farklı isimler alabilirler. En sık rastladığımız deri mantarı tipleri ise:
1- Saçlı Deri Mantarı
Saçların kırıldığı veya döküldüğü alanlarda gri pullanmalar görülür. Doğrudan temas veya ortak kullanılan berber makası, tarak, fırça gibi eşyalardan bulaşabilir. Köy yerlerinde kedi, köpek veya büyükbaş hayvanlardan da bulaşabilir. Özellikle çocuklarda ve kötü hijyen şartlarında yaşayanlarda daha sık görülür. Bazen, özellikle hayvanlardan bulaşan tiplerde, daha derine inerek iltihaplar ve apselerle seyredebilir; ilerlerse kalıcı saç kaybına neden olabilir.
2 - Sakal Bölgesi Mantarı
Yüz, boyun ve özellikle sakal bölgesinde erişkin erkeklerde görülür. En sık hayvanlardan bulaşır. Ortak tıraş malzemeleri kullanımı ile de bulaşabilir. Tutulum alanında kılları döken, kızarık zemin üzerinde iltihaplı sivilceler ve apseler meydana gelir.
3 - Vücut Mantarı
Sıklıkla evcil hayvanlar ve topraktan bulaşır. El, ayak, saçlı deri gibi yerlerden vücuda bulaşabileceği gibi, başka insanlarla yakın temasla da bulaşabilir. Sıcak ve nemli iklimlerde daha sık meydana gelmektedir. Küçük kızarık, hafif kabuklu lezyonlara çevreye doğru halka şeklinde yayılarak büyür.
4 - Kasık Bölgesi Mantarı
Sıcak, nem, bölgenin ıslak kalması, aşırı terleme ve hava almayan sıkı giysiler, kasık mantarının oluşmasını kolaylaştıran nedenlerdir. Ortak kullanılan havlular ve banyolar ile kolayca bulaşabilir. Vücudun başka bir yerinde yerleşen mantar hastalıkları da kasık bölgesine bulaşabilir. Hastaların çoğunda ayak mantarı da eşlik etmektedir. Eşler arasında yakın temasla bulaş olabilmektedir. Aşırı kilolu ve fazla terleyen kişilerde kasık mantarı daha çok oluşmaktadır.
5 - Ayak Mantarı
En sık görülen mantar tipidir. Özellikle erkeklerde daha sık görülür. Parmak aralarında soyulma, kaşıntı ve kızarıklık meydana gelir. Zamanla ayak altına doğru yayılabilir ve deride soyulma ile kalınlaşma yapabilir. Ayakların çok terlemesi, nemli kalması, sıcak hava, ayakların uzun süre havasız ayakkabılarda kalması, yıkama sonrası ayakları kurulamama en sık sebep olan nedenlerdir. Duş, sauna gibi ortak alanlar veya ayakkabı ve terliklerin ortak kullanımı bulaşı artırabilir. Özellikle diyabet hastalarında parmak arasında mantar olması, selülit gibi bakteriyel enfeksiyon riski taşımaktadır ve mutlaka tedavi edilmelidir. Ayak mantarında, hastalarımıza rahat ayakkabılar giyinmeleri, özellikle yaz aylarında mümkünse hava alan ayakkabılar tercih etmeleri, her yıkama sonrası ayakların çok iyi kurulanması ve pamuklu çorap tercih etmeleri önerilmektedir.
6 - El Mantarı
Avuç içleri ve el parmak yan yüzlerinde görülür ve genelde tek el tutulur. Ayak parmak arası mantarı gibi vücudun diğer yerlerinde bulunan mantarın ele bulaşması, topraktan veya hayvanlardan bulaşabilir. Avuç içinde kızarıklık, deride kalınlaşma ve soyulma görülür. Bazen el tırnakları da tutulabilir.
7 - Tırnak Mantarı
Genelde ayak tırnaklarını tutar ve tırnaklarda renk değişikliği, kalınlaşma ve şekil bozukluğuna neden olur. Çoğu hastada ayak mantarı da eşlik etmektedir. Ortak tırnak makası kullanımı ile diğer insanlara da bulaşabilir.
Mantar hastalığında tedavi, sistemik veya topikal tedaviler şeklinde olmaktadır. Hangi tedavinin kullanılacağı ve ne kadar süre uygulanacağı ise konusunda uzman dermatoloji hekimleri tarafından belirlenmektedir.
Her cilt kişiye özeldir. Bu nedenle kişinin ihtiyaç duyduğu sağlık çözümlerini ve tıbbi desteği ona özel bir tedavi anlayışıyla vermek oldukça önemlidir. Uzm. Dr. Pınar Koç, dermatolojik rahatsızlıklarla ile ilgilenmekle beraber özellikle estetik ve kozmetik dermatoloji, dermatolojide lazer uygulamaları ve saç hastalıklarıyla da ilgilenmektedir. Detaylı bilgi ve danışmanlık için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
