Egzama
Ekzema en sık karşılaşılan deri hastalıkları arasında yer almakta olup, iç veya dış etkenlere karşı gelişen bir reaksiyon olarak ortaya çıkmaktadır. Ekzemanın çok farklı türleri bulunmaktadır.
1. Kontakt ekzema: Deriye temas ettiğinde allerji veya tahriş oluşturan maddelere bağlı oluşmaktadır. Sadece temas yerinde olabileceği gibi alerjik reaksiyon sonucu tüm vücuda da yayılabilir.
En sık deriye kimyasal maddelerin (alkali veya asitli ürünler, endüstriyel ajanlar, deterjanlar, kozmetik ürünler, …vb) veya fiziksel ( güneş ışınları gibi) etken maddelerin teması sonucu oluşur. Bu ekzema tipi yeterli süre bu maddelerle temas eden herkeste görülebilir.
Bu ekzema çeşidi en sık kimyasallara temas eden el bölgesinde görülmektedir. Deri kuruluğu, sıcak soğuk temas ve ellerin fazla terlemesi gibi durumlar bu hastalığa yatkınlığı daha da artırmaktadır.
En sık ev kadınları, toprakla veya kimyasal maddelerle uğraşan işçilerde daha fazla görülür.
Sık el yıkamakta bu hastalığa zemin hazırlar
Zamanla derinin bariyer fonksiyonu kaybolur ve deride kaşıntı, kızarıklık, yer yer çatlamalar ve yarılmalar, sertleşme meydana gelişir.
Tedavi ve öneri: Tedavi için mutlaka bir dermatoloji uzmanına başvurmanız gerekmektedir. Topikal tedaviler veya duruma göre sistemik tedaviler başlanabilmektedir.
Bu ekzema türünde hastalarımıza çeşitli önerilerde bulunmaktayız:
-Sabun kullanırken deriyi kurutmayan doğal sabunlar tercih edilmeli
-Islak mendil, dezenfektan ve alkol içeren ürünler mümkün olduğunca kullanılmamalı
-Deri de kuruluk hissedildiğinde içinde deriyi onarıcı etken maddelerinde olduğu nemlendiriciler kullanılmalı
-Eğer ekzemaya neden olan kimyasal maddelerle temas edilecekse ellere içi pamuklu, su geçirmez eldivenler kullanılmalı.
2. Atopik dermatit: Genetik olarak alerjiye yatkın yani Atopik bireylerde deri bulgularına ek olarak çoğu zaman alerjik astım, alerjik rinit ve konjonktivit de görülebilmektedir.
Atopik ekzeması olanlarda deri normal bireylere göre daha kurudur ve ekzema belirtileri sık sık tekrar etmektedir.
Bebeklik döneminde özellikle yüz ve saçlı deri bölgesi tutulmaktadır. Kronik seyirli olan bu hastalık bazı çocuklarda 1-1,5 yaş civarı gerilerken bazı çocuklarda vücuda yayılabilir.
Çocukluk döneminde ise en sık diz ve dirsek içleri, boyun ve kulak arkaları ve kasık bölgesi çevresi etkilenmektedir.
Kaşıntılı ve kızarık lezyonlar çok kaşımaya bağlı kabuklanabilir, sertleşebilir ve kolaylıkla enfeksiyon kapabilir.
Tedavi ve öneri: Tedavi için mutlaka bir dermatoloji uzmanına başvurmanız gerekmektedir. Topikal tedaviler veya duruma göre sistemik tedaviler başlanabilmektedir.
Bu ekzema türünde hastalarımıza çeşitli önerilerde bulunmaktayız:
-Deri normal bireylere göre kuru olduğu için çok sık duş alınmamalı
-Hem duş alırken, hem de eller yıkanırken cildi kurutmayan ürünler tercih edilmeli.
-Her duş sonrası tüm vücut, atopik ciltlere uygun bir nemlendirici ile nemlendirilmeli. Gün içerisinde eğer kuruluk hissedilirse nemlendirme tekrar edilmeli.
-Cildi tahriş eden kimyasallardan kaçınılmalı.
-Bebeklik ve çocukluk döneminde çamaşırlar doğal sabunlarla yıkanmalı, yumuşatıcı kullanılmamalı, mümkün olduğunca temizlik için ıslak mendiller yerine ıslak pamuk kullanılmalı.
Bunun dışında birçok ekzema türü daha bulunmaktadır.
3. Allerjik kontakt ekzema: Deride alerjiye sebep olan etken teması sonrası alerjinin sadece o bölgede kalmayıp zaman içerisinde tüm vücuda yayılması sonucu meydana gelir. Her temas sonrası bu tablo gittikçe daha şiddetli seyredebilir. Hangi maddenin buna sebep olduğunu tespit etmek için de Yama testi yapılabilir.
4. Yalama ya bağlı ekzema: Daha çok çocuklarda rastladığımız bir ekzema türüdür. Sürekli dudak çevresini yalayan çocuklarda görülür. Tükürük salgısı bir süre sonra ekzemaya neden olur.
5. Bez bölgesi ekzeması: Bezlenen bebeklerde görülmektedir. İdrardaki amonyak ile dışkıda ki bakterilerin enzimlerinin reaksiyona girmesi sonucu meydana gelir. Bez bölgesinde kızarıklık ve yer yer kabarıklıklar meydana gelir. Bazen üzerine mantar enfeksiyonu eklenebilir. Bu hastalarımıza tedavinin yanında sık sık bez değişimi, her bez değişimde yeterli süre havalandırma, ayrıca temizlik sırasında ıslak pamuk kullanmayı ve sonrasında mutlaka kurulamayı önermekteyiz.
6. Fitodermatit: Bitki özlerinin deriye teması sonrası güneş ışınları ile reaksiyona girmesi sonucu oluşur.
7. Göz kapağı ekzeması: Alerjiye sebep olan kozmetik ürünler, kontakt lens bakım ürünleri, havaya karışan kimyasallar gibi nedenler sebep olmaktadır. Tedavide genellikle krem tedavileri ve göz çevresini yatıştıran ve onaran ürünler kullanılmaktadır.
8. Nikel temasına bağlı ekzema: Nikele bağlı alerji genelde pantolon düğmesinin temas ettiği karın bölgesi, saat tokasının temas ettiği el bileği ve küpe takılan kulak bölgesinde görülmektedir. Tanıyı kesinleştirmek için de yama testi yapılabilir.
Çok fazla sayıda çeşidi bulunan ekzema türlerinin teşhisi ve tedavisi için mutlaka bir Dermatoloji uzmanına başvurmak gerekmektedir.
Her cilt kişiye özeldir. Bu nedenle kişinin ihtiyaç duyduğu sağlık çözümlerini ve tıbbi desteği ona özel bir tedavi anlayışıyla vermek oldukça önemlidir. Uzm. Dr. Pınar Koç, dermatolojik rahatsızlıklarla ile ilgilenmekle beraber özellikle estetik ve kozmetik dermatoloji, dermatolojide lazer uygulamaları ve saç hastalıklarıyla da ilgilenmektedir. Detaylı bilgi ve danışmanlık için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
